Przestępstwo a wykroczenie – jaka jest różnica?

Luty 2, 2022

 

Łamanie polskiego prawa definiowane jest pojęciem przestępstwa oraz wykroczenia. Wiele osób stosuje je zamiennie, choć w świetle prawa przestępstwo nie jest tym samym czynem co wykroczenie. W powyższym artykule wyjaśniamy znaczenie powyższych terminów oraz przedstawiamy istotne różnice między nimi.

Wykroczenie – definicja prawna

Według prawa polskiego wykroczenie może być popełnione umyślnie lub nieumyślnie. Do wykroczeń zalicza się czyny zabronione i szkodliwe społecznie, które są regulowane przez ustawę z dnia 20 maja 1971 r. Kodeksu wykroczeń. Za dopuszczenie się wykroczenia może grozić kara grzywny w wysokości od 20 złotych do 5000 złotych, nagana, ograniczenie wolności na czas jednego miesiąca, areszt od 5 do 30 dni, a także obowiązek naprawy szkody czy przeproszenia pokrzywdzonego. Wymierzając adekwatną karę do popełnionego wykroczenia, sąd bierze pod uwagę: stopień szkodliwości czynu, rozmiar szkody, motyw, warunki osobiste i majątkowe sprawcy oraz zachowanie po popełnieniu wykroczenia. W zakresie wykroczeń sprawy karne zazwyczaj kończą się karą pieniężną.

 

Przestępstwo – czym jest według prawa?

W świetle polskiego prawa przestępstwo to czyn zabroniony o dużej szkodliwości społecznej, zawiniony, karalny i bezprawny. Przestępstwa regulowane są ustawą z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeksu karnego. Przestępstwo może mieć charakter występku lub zbrodni. W przypadku występku sprawcy grozi kara grzywny o minimalnej wartości 30 stawek dziennych lub ograniczenie wolności na co najmniej miesiąc. Natomiast zbrodnie karane są pozbawieniem wolności na minimum 3 lata.

 

Różnice między wykroczeniem a przestępstwem

Podstawowymi różnicami między przestępstwem a wykroczeniem są motywacje, stopień szkodliwości czynu i w związku z tym także wymiar kary za jego popełnienie. Oczywiście kara za dopuszczenie się przestępstwa będzie bardziej surowa niż za popełnienie wykroczenia, które najczęściej karane jest sankcjami pieniężnymi. Ponadto zbrodnia w przeciwieństwie do wykroczenia zawsze ma charakter umyślny. Co więcej, zazwyczaj wykroczenia stanowią naruszenia admiracyjno-prawne, rzadziej kryminalne. Natomiast przestępstwa w dużej mierze to naruszenia o charakterze kryminalnym o dużym stopniu niebezpieczeństwa. Co ważne, o karze i winie sprawcy dopuszczającego się wykroczenia lub przestępstwa decydują inne organy prawne. W sprawach wykroczeń orzekają w I instancji sądy rejonowe, z kolei sprawami przestępczymi zajmują się sądy rejonowe oraz okręgowe.